Gdyby moi przodkowie borykający się z zachowaniem polskości w zaborze pruskim przystali wówczas na takie dictum, to pewnie dzisiaj już układ narodowościowy na mojej rodzimej ziemi kaszubskiej byłby zupełnie inny. Ale oni wytrwali przy swoich korzeniach, i stworzyli w II Rzeczypospolitej znakomite szkoły naukowe, biura projektowe i wreszcie wyroby na poziomie wówczas światowym, np. najnowocześniejszą na świecie portową chłodnię składową w Gdyni. To dzięki pracy twórczej ich samych, a przede wszystkim ich wychowanków powstała Gdynia, magistrala węglowa, Centralny Okręg Przemysłowy i wiele innych ogromnych przedsięwzięć, których skalę trudno jest i dzisiaj ogarnąć w czasach, kiedy budujemy kilka kilometrów autostrad w roku. Wróćmy jednak do omówienia naszej działalności w roku 2008.

W ubiegłym roku ukazało się 11 zeszytów pisma, w tym jeden sygnowany podwójną numeracją. Podjęliśmy w nich szereg tematów wiodących, a były to m. innymi: tłumienie hałasu i wibracji w instalacjach klimatyzacji i wentylacji, ocena techniczno-ekonomiczna kaskadowego systemu chłodzenia opartego na układzie amoniak - dwutlenek węgla, czynniki chłodnicze w mikrosiłowniach, wrzenie czynników chłodniczych w kanałach o małej średnicy, projektowanie wentylacji i klimatyzacji hal krytych pływalni, wentylacja mechaniczna pomieszczeń usługowych, wentylacja grawitacyjna w budynkach mieszkalnych, wykorzystanie ciepła skraplania jako dolnego źródła energii sprężarkowej pompy ciepła, obiegi termodynamiczne urządzeń strumienicowych, wykorzystanie pompy ciepła w systemach ogrzewania wolnostojących budynków mieszkalnych, a także cykl artykułów z technologii chłodniczej żywności.

Przy okazji warto wymienić artykuły, które spotkały się ze szczególnym zainteresowaniem naszych Czytelników, a były to: Tłumienie hałasu i wibracji w instalacjach klimatyzacyjnych i wentylacyjnych ( K. Kaiser - nr 1, 5, 8 i 9 ), Ocena techniczno-ekonomiczna kaskadowego systemu chłodzenia opartego na układzie amoniak - dwutlenek węgla ( D. Bagiński, Z. Bonca - nr 2, 3 i 4 ), Mikrosiłownie - nowe zastosowania czynników chłodniczych ( D. Mikielewicz, J. Mikielewicz - nr 3 ), Wentylacja mechaniczna pomieszczeń usługowych ( K. Kaiser, A. Wolski - nr 6-7 ), Racje techniczno-ekonomiczne wykorzystania pompy ciepła w systemach ogrzewania wolnostojących budynków mieszkalnych ( P. Jasiukiewicz - nr 9 i 11 ), Analiza obiegów termodynamicznych urządzeń strumienicowych ( K. śmierciew, D. Butrymowicz, J. Karwacki - nr 9, 10 i 12 ), Wentylacja naturalna mieszkań z centralnym ogrzewaniem ( E. Nowakowski - nr 10 ), Kriogenika helowa i nadprzewodnictwo w dużych urządzeniach badawczych - od nauki do gospodarki ( A. Chorowski - nr 11 ), i wiele innych, których z racji ograniczenia miejsca tutaj nie wymienię.

W ubiegłym roku na łamach pisma pojawiło się ogółem 114 artykułów, wśród których 36, to oryginalne opracowania problemowe, a 14 zostało przygotowanych przez współpracujące z nami firmy. Na łamach pisma pojawiły się nazwiska 58 autorów i współautorów publikacji. W tym miejscu tradycyjnie chciałbym skierować słowa uznania i zarazem podziękowania na ręce autorów, których bezpośredni wkład w tworzenie "TCHK" w minionym roku był szczególnie widoczny, a są to: Krzysztof Kaiser ( 6 pozycji ), Jacek Postolski ( 5 pozycji ), Piotr Jasiukiewicz ( 4 pozycje ). Tradycyjnie od wielu już lat, słowa szczególnego uznania kieruję na ręce Jacka Postolskiego, którego obecność w kolejnych rocznika naszego pisma jest szczególnie widoczna, przede wszystkim poprzez przygotowywaną przez niego stałą pozycję "Prawie wszystko o ... TECHNOLOGII CHŁODNICZEJ ŻYWNOśCI". W jej ramach ukazały się już 34 artykuły, stanowiące unikalne źródło wiedzy z tej dziedziny. W ubiegłym roku kontynuowaliśmy na naszych łamach stałe pozycje, a były to "Filtry i filtracja" oraz "Pompy ciepła w ogrzewaniu budynków mieszkalnych". Autorem pierwszej z nich jest Krzysztof Kaiser, zaś drugiej Piotr Jasiukiewicz. Mamy nadzieję, że dzięki ich publikacjom przybliżone zostaną kolejne zagadnienia znajdujące się w sferze zainteresowania naszego czasopisma.

Jest oczywiste, że bez materiałów o charakterze reklamowym wizerunek pisma byłby mniej atrakcyjny, stąd też w imieniu zespołu redakcyjnego chciałbym serdecznie podziękować wszystkim reklamodawcom, i oczywiście zachęcić ich do dalszego aktywnego współtworzenia pisma. Do firm, które towarzyszyły nam przez cały rok 2008 należały: TROX Technik Piaseczno, KLIMA-THERM Gdańsk, SYSTHERM Poznań, AVICOLD Cieszyn, GEOCLIMA Warszawa, IGLOTECH Kwidzyn, Danfoss Grodzisk Maz., LINDE Gaz Polska, EMERSON Copeland, ALFACO Wrocław, Honeywell Warszawa, AIRECO, STIEBEL ELTRON Warszawa, Warszawa, Przemysłowe Systemy Chłodnicze Warszawa, KLIWEKO Kraków i szereg innych. Słowa podziękowania kieruję również pod adresem portali branżowych, w których nasze ważniejsze przedsięwzięcia są zawsze obecne. Szczególnie chciałbym podziękować Joannie Ryńskiej z czasopisma i portalu PAPIEER.

Podobnie jak miało to miejsce w roku 2007, i w roku minionym dostrzec można było naszą obecność w biuletynie wydawanym przez Międzynarodowy Instytut Chłodnictwa z siedzibą w Paryżu. Ogółem w ubiegłym roku na łamach tego ważnego źródła informacji o zasięgu ogólnoświatowym przywołanych zostało 17 naszych publikacji. To niewątpliwie istotne osiągnięcie dla nas, a szczególnie współpracujących z nami autorów.

W ubiegłym roku w naszej bibliotece specjalistycznych wydawnictw książkowych ukazała się jedna pozycja o charakterze monograficznym, a był to: "Odzysk ciepła w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych" (M-6). Autorami tego tytułu są Dominik Staniszewski i Waldemar Targański. Warto zauważyć, iż nakładem Wydawnictwa MASTA ogółem ukazało się już 21 pozycji książkowych w ramach tworzonej przez nas od 1997 roku specjalistycznej biblioteki. W bieżącym roku zamierzamy wydać kolejne tytuły, a między innymi monografię poświęconą hałasowi i zanieczyszczeniom powietrza w pomieszczeniach wentylowanych.

Z dużym zaangażowaniem prowadziliśmy w ub. roku działalność szkoleniową w ramach Gdańskiego Centrum Szkoleń i Certyfikacji, działającego pod patronatem Krajowego Forum Chłodnictwa. Ogółem w tym okresie odbyły się 22 szkolenia, w których udział wzięło 227 osób z terenu całego kraju, a po zdaniu stosownego egzaminu w Ośrodku Egzaminacyjnym Politechniki Gdańskiej, świadectwo Kwalifikacji uzyskało 179 osób. Warto zauważyć, że ogółem dokument taki uzyskało w Gdańsku do końca ubiegłego roku 1055 osób. Dla nas, osób zaangażowanych w to przedsięwzięcie niezwykle istotny jest fakt, iż uczestnicy szkoleń wyrażają ogromne zadowolenie z poziomu i rzetelności ich prowadzenia, a także z organizacji i przebiegu samego, dość uciążliwego egzaminu. Niewątpliwie ogromną stratą jest dla nas niespodziewana śmierć mgr inż. Franciszka Bujnowskiego, członka naszego zespołu szkoleniowego, świetnego fachowca i kolegi ( "TCHK" nr 9/2008 ).

Przy okazji pragnę zwrócić Państwa uwagę na łatwy i czytelny dostęp do informacji o prowadzonej przez nas działalności wydawniczej i szkoleniowej, a wszystko to za sprawą wciąż bogatszej strony internetowej www.tchik.com.pl, do której odwiedzania zachęcam naszych stałych czytelników, a także i okazjonalnych gości.

Naszą XV-letnią tradycją są spotkania zespołu redakcyjnego w jednym z ostatnich dni mijającego roku w urokliwej restauracji "Newska", znajdującej się w Gdańsku-Wrzeszczu, gdzie dokonujemy podsumowania ostatnich 12. miesięcy i omawiamy zamierzenia na zbliżający się rok, a także w dłuższym horyzoncie czasowym. Tradycji tej stało się zadość i w roku ubiegłym, co dokumentują zatrzymane w czasie, a prezentowane tutaj fotografie.

Po tym dość obszernym podsumowaniu naszej ubiegłorocznej działalności i podzieleniu się zamierzeniami w roku bieżącym, przejdę do zwięzłego omówienia zawartości tego numeru, którego tematem wiodącym jest certyfikacja dla personelu i przedsiębiorstw w ustawie o tzw. F-gazach. Tematyce tej poświęcony jest otwierający ten numer tekst będący protokołem uzgodnień sygnatariuszy "Porozumienia" organizacji branżowych zawartego w marcu 2008 roku na rzecz wspólnych działań wobec projektu ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową i projektu ustawy o niektórych fluorowych gazach cieplarnianych, w odniesieniu do zastosowań czynników grup HCFC i HFC w technice chłodniczej, klimatyzacji i pompach ciepła. Prezentowany materiał dotyczy uzgodnień podjętych podczas trzeciego spotkania, które odbyło się w dniu 9 grudnia 2008 roku w zakresie projektów omawianych dokumentów. Uzgodnienia te zostały przedstawione stosownym ministerstwom, jako opinia branży chłodnictwa i klimatyzacji. W konkluzji stwierdza się w tym protokole, iż biorąc pod uwagę uwzględnienie opinii branży i konieczność stworzenia klarownego prawa, przedstawione przez administrację państwową w obecnej postaci projekty nie spełniają tych wymogów.

Z problematyką tzw. F-gazów i konsekwencjami wdrożenia do stosowania rozporządzenia im poświęconego, wiąże się problematyka przezbrajania technicznie sprawnych urządzeń dotychczas pracujących z czynnikami grupy HCFC, na ich akceptowane zamienniki. Temat ten w bardzo przystępnej, a jednocześnie praktycznej formie przybliża Witold Skrzypulec. Przygotowany przez niego artykuł poświęcony jest, jak wspomniałem, niezwykle ważnemu, a jednocześnie aktualnego problemowi konieczności przezbrajania urządzeń, projektowanych i pracujących z radykalnie wycofywanymi na obszarze UE z użytkowania czynnikami grupy HCFC, w tym głównie R 22. W części wstępnej autor omawia scenariusz zmierzający do całkowitej eliminacji związków tej grupy w UE w porównaniu do działań podjętych w tym samym celu w USA. Zwraca uwagę na aspekt techniczny i kosztowy takich działań, które w sposób szczególny dotyczyć będą Rumunii, Bułgarii i Polski. Część druga artykułu dotyczy aspektu technicznego przystosowania sprawnej instalacji chłodniczej na czynnik R 22 do dalszej eksploatacji z jego substytutem typu drop-in, czynnikiem przeznaczonym do retrofitu lub czynnikiem przeznaczonym do stosowania w nowych instalacjach np. R 410A. W materiale wskazano wyposażenie techniczne niezbędne do wykonania operacji retrofitu oraz kolejność działań samej operacji. W konkluzji autor stwierdza, iż obecnie dostępne na rynku zamienniki dla czynników grupy HCFC w postaci ich bezchlorowych zamienników HFC, są najlepszą alternatywą.

Kolejna pozycja, to artykuł Daniela Trzebińskiego i Ireneusza Szczygła poświęcony analizie komfortu cieplnego kabiny pasażerskiej samochodu osobowego. W ostatnich latach coraz większą wagę przywiązuje się do komfortu cieplnego w czasie podróży w samochodach, autobusach czy pociągach, a związane jest to z faktem, że spędzamy w nich coraz więcej czasu, a ponadto wzrasta średnia temperatura powietrza w miesiącach letnich. Wynika stąd potrzeba kolejnych badań prowadzonych na modelach numerycznych, jak i ich doświadczalnej weryfikacji. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki obliczeń opartych na opracowanym modelu wnętrza pojazdu oraz wyniki analizy 9 potencjalnych czynników chłodniczych mogących być stosowanymi w tzw. klimatyzacji samochodowej. Obliczenia wybranych wielkości wykonano z wykorzystaniem pakietu EES dla jednostopniowego sprężarkowego obiegu chłodniczego. W końcowej części przedstawiono analizę uzyskanych wyników, również w postaci graficznej.

Czwartym artykułem jest kolejny, już 35 materiał przygotowany przez Jacka Postolskiego w ramach jego rybruki "Prawie wszystko o ... TECHNOLOGII CHŁODNICZEJ ŻYWNOśCI". Jest to trzecia część cyklu artykułów poświęconych podstawom teoretycznym procesu rozmrażania. W jego części drugiej ( "TCHK" nr 10/2008 ) autor omówił tradycyjne techniki rozmrażania produktów oraz przedstawił przykładowe wzory pozwalające obliczyć czas tego procesu. Ta część poświęcona jest niekonwencjonalnym technikom tego procesu, a jest to przede wszystkim rozmrażanie mikrofalowe oraz dielektryczne. W końcowej części przedstawiona została ocena użytkowa różnych metod rozmrażania.

W dziale informacyjnym znajdziecie Państwo relację S. Filina z XXXIX Międzynarodowego Kongresu "Ogrzewanie, Chłodnictwo i Klimatyzacja - spojrzenie w przyszłość", który odbył się na początku grudnia ub. roku w Belgradzie. Z kolei W. Targański dzieli się uwagami z premiery nowego wyrobu firmy Carrier, a jest nim agregat do chłodzenia wody Aquaforce 30XW. Premiera ta miała miejsce podczas konferencji prasowej na początku grudnia 2008 roku w Lyonie. W następnym materiale J. Kisielnicki dzieli się uwagami ze szkolenia zorganizowanego dla współpracowników firmy KLIWEKO, a jego miejscem były Dolomity w Italii. Niewątpliwie cennym uzupełnieniem zawartości tego numeru jest tematyczny spis treści rocznika 2008 "TCHK".

Na koniec tego, jakże obszernego wstępniaka chciałbym serdecznie podziękować wszystkim, którzy pamiętali o nas w okresie świąteczno-noworocznym, przesyłając na adres Redakcji wiele wspaniałych kartek świątecznych z najlepszymi życzeniami, a były to takie firmy jak: Alfa-Laval, Avicold, Boryszew S.A., BSH Klima Polska, Carrier, Coldpartner, ELEKTRONIKA S.A., Eniro, Gaterm, GEOCLIMA, Golland, Guntner, Hemont, Hormann, Klima-therm, Kliweko, Meritum, PM Instal, RC Polska, Systherm, Szron, TROX, Unitsan, WUCH Dębica, Zymetric a także wiele życzeń od naszych autorów, w tym od Jacka Postolskiego i Edmunda Nowakowskiego, i wielu, wielu innych. Sporo życzeń napłynęło w formie elektronicznej. Wszystkim składamy serdeczne podziękowanie, ze swej strony jeszcze raz życzymy naszym Czytelnikom i sympatykom oraz pamiętającym o nas firmom, WSZELKIEJ POMYśLNOśCI w roku 2009 !!!